Tormod Ytrehus

tormod@lomedia.no

Mia-Helen Røde (26) vart permittert frå jobben på Pizzabakeren i Alta 19. april. Restauranten hadde mista inntekter og bedriftskundar i samband med koronakrisa. Godt over ein månad seinare har ho ikkje fått ei einaste krone frå Nav.

– Det einaste eg har fått frå Nav, er svar om at søknaden er mottatt og at eg kan søke forskot. I og med at eg ikkje veit om eg får dagpengar, er det dumt å sette seg i gjeld hos Nav. Då kan eg heller pante flasker og leve på skattepengane eg fekk tilbake, seier Fellesforbundet-medlemmet.

Les også: Permitterte Torill (51) måtte hente mat hos Frelsesarmeen: – Du står med lua i handa

Selje eigedelar

Ho fortel at ho og sambuaren var nøydd til å selje bilen for å overleve. I tillegg har dei selt eigedelar på Finn. Dei har ikkje sofabord lenger. Sambuaren er også arbeidsledig. Han har henta pallar hos bedrifter, som han hoggar opp til ved.

– Frøkena skal ha nye klede og sko når sommaren kjem. Vi har måtta bruke familien for å få hjelp til utstyr, sånn at ikkje ho skal mangle noko, seier Mia-Helen som har ei fire år gammal dotter å forsørge.

Kvardagen som permittert er kjedeleg, og no som barnehagen har opna har Mia-Helen enda mindre å gjere. Fritidsaktivitetar har dei ikkje pengar til.

– Det gjer noko med deg som ein person som er vand til og vil gå ut i arbeid, yte den samfunnsplikta du har og bidra til fellesskapet. Å berre sitte i ein stol heime og håpe og krysse fingrane for å komme tilbake i jobb, er ikkje gøy.

Massive forseinkingar

Mange er i same situasjon. Sidan 12. mars har Nav fått inn 450.000 dagpenge-søknader, 390.000 er frå permitterte. Bransjane der flest har søkt om dagpengar, er låglønnsbransjane overnatting og servering.

Det enorme talet søknader gjer at Nav er massivt forseinka i saksbehandlinga. Den kjem til å ta lenger tid enn normalt fram til august, har Nav tidlegare sagt til FriFagbevegelse.

I tillegg til at permitterte må vente på dagpengar, er den såkalla lønnskompensasjonen frå Nav forseinka. Den skal sikre permitterte ei utbetaling tilsvarande 18 dagar full lønn. To månader etter vedtaket i Stortinget, er ordninga framleis ikkje på plass.

Les også: Nav tilbakebetaler trekk i dagpengar. Sånn får du pengane tilbake

Større forskjellar

Mia-Helen fortel at ho var sint og skuffa over Nav-forseinkingane i starten, men så tok ho inn over seg kor hardt koronatiltaka har ramma arbeidslivet.

– Kor mange har ikkje søkt om dagpengar … Men eg kunne ønske det var ein måte å få fortgang i det på. Regjeringa har gjort alt i si makt, vil eg tru.

Kvardagen på minstelønna 167,90 kroner timen, var tøff allereie før krisa. Mia-Helen seier ho kryssar fingrane for at det ikkje blir fleire fattige i Norge på grunn av koronakrisa. Ho meiner det har blitt større forskjellar mellom fattige og rike dei siste åra.

– Vi har også lyst til å leve som normale menneske og kjøpe oss hus. Men det er vanskeleg når bustadprisane aukar i takt med dei som tener mest her i landet. Eg kunne ønska vi var litt meir like når det gjeld den økonomiske situasjonen.