Tormod Ytrehus

tormod@lomedia.no

Mens næringslivet har fått milliardar i nye støtteordningar, har krisetiltaka uteblitt for studentar som har mista deltidsjobben og store delar av inntekta på grunn av koronakrisa.

LO krev no ei rekke krisetiltak som skal gjere at studentar og lærlingar får råd til å fullføre utdanninga:

• Mellombels dagpengerett under koronaen.

• Eit eige koronastipend gjennom Lånekassa.

• Vurdering av dagpengerettar på varig basis.

• Auka stipend og lån.

• Fleire og rimelegare studentbustadar.

• Løft i psykisk helsetilbod.

Denne skaper debatt: Permitterte Nathalie får ikkje dagpengar. No blir ho heimlaus

Strakstiltak

For det første bør studentar få ein mellombels rett på dagpengar frå Nav, krev LO.

I tillegg krev dei eit eige koronastipend frå Lånekassa for studentar som slit med å betale faste kostnader som husleige og straum.

– Regjeringa har satsa altfor lite på studentane som fell mellom to stolar, seier LO-sekretær Kristin Sæther til FriFagbevegelse.

LO-sekretær Kristin Sæther.

Bjørn A. Grimstad

Ho peikar på at delen arbeidslause er aller størst blant dei unge, og at den aukar mest i denne gruppa etter dei siste korona-innstrammingane.

– Dette er folk som har arbeidd, studert og gjort det samfunnet har forventa av dei. Så står dei heilt utan eit sikkerheitsnett, påpeikar Sæther.

Inn i dagpengeordninga

I tillegg til strakstiltaka, krev LO at dagpengerettar på varig basis må vurderast i samanheng med alternative tiltak for å betre den økonomiske situasjonen til studentane.

Regjeringa bør komme tilbake med eit konkret forslag til korleis dette skal gjerast, meiner hovudorganisasjonen.

– Koronakrisa viser kor sårbare studentar er for kriser og svingingar i arbeidsmarknaden, seier Sæther.

– Vi er avhengig av at unge folk har tillit til velferdsstaten i krisetider når dei verkeleg har bruk for den. Det er dei som skal bere den vidare, poengterer ho.

Krisetiltak i vår: Fellesforbundet rasar mot at studentane får meir gjeld

Meir frå Lånekassa

LO krev også ein generell auke i stipend og lån frå Lånekassa, for å sikre lik tilgang til høgare utdanning.

Heile sju av ti studentar jobba i fjor deltid for å ha råd til å studere.

Sæther peikar på at nokre studentar får hjelp heimanfrå, mens andre har foreldre med dårleg råd og som kanskje er permitterte sjølv.

– Forskjellane kjem til å auke med koronakrisa dersom vi ikkje set inn dei riktige tiltaka no, seier ho.

Bustad og psykisk helse

Hovudorganisasjonen ønsker også rimelegare studentbustadar, og fleire enn dei 1.650 som er foreslått i statsbudsjettet for neste år.

Også eit løft i psykisk helsetilbod for studentar som opplever einsemd og andre psykiske plager, er eitt av krava.

Så langt har regjeringa sette av 10 millionar kroner til tiltak for korona-einsame studentar. Det er altfor lite, meiner LO-sekretær Kristin Sæther.

– Det er 35 kroner per student, og det er ikkje nok til ein kopp kaffi ein gong.

Regjeringa vurderer

Krava om krisetiltak får ingen umiddelbar tilslutning frå regjeringa.

– Dei som får dagpengar i dag er arbeidstakarar som ikkje har noka anna form for inntektssikring, men det har jo dei fleste studentane heldigvis gjennom stønad frå Lånekassa.

Det skriv statssekretær Aase Marthe Johansen Horrigmo (H) i Kunnskapsdepartementet, i ein epost til FriFagbevegelse. Ho legg til:

– Vi vurderer heile tida kva slags økonomiske tiltak vi skal sette inn, så blir dette verre, er det klart at vi må ta ei vurdering på om vi skal gjere noko ekstra for studentøkonomien.

Ikkje småsummar

Horrigmo peikar på at dei 10 millionane til tiltak for den psykiske helsa til studentane, er i tillegg til 20 millionar studentsamskipnadane allereie har fått i statsbudsjettet.

– Det er ikkje ein liten sum, men pengar som skal brukast til å gi eit betre tilbod til dei som har behov for det, skriv statssekretæren.

Ho er dessutan heilt einig i at studentane skal ha tilgang på gode og rimelege studentbustadar.

– Grunnen til at vi neste år har sett av pengar til 1.650 nye studentbustader er rett og slett fordi talet på byggesøknader har gått ned dei siste åra, avsluttar Horrigmo.