Tormod Ytrehus

tormod@lomedia.no

Fellesforbundet har no sluttført eit brev til regjeringa, der dei ber om ei norsk offentleg utgreiing av EØS-avtala som er svært omstridd internt i forbundet.

– Vi vil sjå på moglegheitsrommet og handlingsrommet for tiltak innanfor EØS-avtala, og vurdere andre avtaler med EU enn den vi har i dag. Det vil vi gjere ved å sjå på brexit, men også avtalene som blant anna Canada og Sveits har, opplyser nestleiar Steinar Krogstad i Fellesforbundet.

p

Hyllar ikkje EØS

Bakgrunnen er eit mykje omtalt vedtak på Fellesforbundet sitt landsmøte i oktober (sjå faktaboks). EØS-motstandarane ønska at formålet med ugreiinga skulle vere å erstatte EØS-avtala med ei anna frihandelsavtale.

EØS-tilhengarane vann til slutt fram etter ei jamn avstemming. På fremste benk, i forbundsleiinga, slapp dei jubelen laus. I eit forbund med medlemmer i bransjar som eksporterer varar, er mange redd for å miste tilgangen til EU sin indre marknad.

– Men eg hyllar ikkje EØS-avtala. Det er det ingen grunn til, for den forsterkar ein del utfordringar. Spørsmålet er om vi ville hatt dei same utfordringane med ei anna avtale, sa Fellesforbundet-nestleiaren under ein EØS-debatt før Trondheimskonferansen fredag.

På konferansen møtest store delar av EØS-motstandarane i fagrørsla, som ønsker å seie opp avtala for å få bukt med problema som mange fagforeiningar opplever at EU-reglar og uregulert arbeidsinnvandring medfører i norsk arbeidsliv.

Torpederer arbeidslivet

– Det organiserte arbeidslivet blir torpedert takka vere EØS-avtala, svarte Boye Ullmann, organisasjonsarbeidar i Fellesforbundet og fagleg leiar i Nei til EU.

Han viste til fallande organisasjonsgrad og massive lovbrot i byggebransjen der ein opplever ein spesielt stor del kortvarig arbeidsinnvandring frå austeuropeiske EU-land. Bemanningsbransjen er verstingen.

Saka held fram under bildet.

Jan-Erik Østlie

Ullmann er skeptisk til ei ny utgreiing. Han peikar på at EØS-avtala har vore greia ut fleire gongar tidlegare, utan at alternative handelsavtaler har blitt vurdert på ein truverdig måte.

– No får vi sjå om dei tør å sjå på avtalene til Canada og Japan, som vi meiner er mykje betre enn den Norge har fått med EU, seier han til Magasinet for fagorganiserte.

Lover og reglar

Stridsspørsmålet i EØS-debatten, er om ein kan stoppe sosial dumping og arbeidslivskriminalitet innanfor avtala sine rammer og EU sine reglar om uregulert arbeidsinnvandring.

Fellesforbundet-nestleiaren meiner det er mogleg å motverke desse problema gjennom lovforslag på Stortinget og gjennom avtaler mellom partane i arbeidslivet. Men ein treng politisk fleirtal.

p

– Det er mange former for tilpassingar innanfor ulike land i EU-systemet. Då vi jobba med å regulere bemanningsbransjen, såg vi til andre land for å finne eksempel, sa han og viste til dei nye innleigereglane som dei raudgrøne fekk gjennom med KrF si støtte.