Tormod Ytrehus

tormod@lomedia.no

Heime i stua på Byåsen i Trondheim leiker Braen (4) og Rayan (1). Kontrasten til bomberomma og krigen heime i Ukraina er stor.

Fellesforbundet-medlem Stanislav Klinchev kom til Norge i 2015 for å jobbe som snikkar. Olga Klincheva følgde på året etter.

Men dei siste fire dagane har hovudet til 34-åringane vore heime i Ukraina.

– 24. februar var eit sjokk. Krig i Ukraina … Eg sjekkar mobilen heile tida for informasjon, og eg tenker på vennar og gudbarn, seier Stanislav.

Både Stanislav og Olga er frå byen Dnipro sentralt i Ukraina, der dei møtte kvarandre på universitetet.

Olga har to onklar i Kyiv som høyrer eksplosjonar og skot. Familie og vennar seier at dei er redde for ulykker på atomkraftverka.

– Dei er kjemperedde, men dei har ikkje flykta. Det er vårt land, seier Olga bestemt.

Mye delt: Kateryna bekymrer seg for pappa i Kyiv: – Han har fylt badekaret med vann

HJELP FRÅ NORGE: Familien prøver å hjelpe heimlandet best mogleg frå Norge. Stanislav og Olga deltar i organiseringa av pakker med mat, kler og soveposer som blir køyrd frå Trondheim til ukrainske flyktningar i Polen.

Tormod Ytrehus

Sjølv om dei tenker mykje på familie og vennar, er Olga og Stanislav bekymra for alle ukrainarar no.

– Folk mistar fedrar, mødrer og barn. Ukraina er som sjela og hjartet mitt. Det er ei sterk kjensle. Kvifor er situasjonen sånn? Russland har eit stort land. Ukraina er mitt land, seier Olga.

Ho må stoppe litt opp når gråten tar ho, før ho held fram:

– Eg prøver å slutte å gråte, men eg tenker på barn og mødrer som sit i bomberom. Redde. Mødrer veit ikkje korleis dei skal forklare barna at det er krig. Dei er for små til å forstå. Eg tenker på korleis dei har det.

Kommentar: «Krigens pris må bli synlig for den jevne russer»

Hjelper så godt dei kan

For Stanislav har det vore vanskeleg å konsentrere seg på jobben.

– Eg ville helst dratt tilbake no, for å hjelpe vennane mine med å forsvare Ukraina. Men eg har kone og barn å forsørge, forklarer han.

Vennar og familie har fått utlevert våpen frå myndigheitene til å forsvare heimbyen Dnipro, fortel han. Innbyggarane har også fått opplæring i korleis dei lagar molotov-cocktails (små heimelaga brannbomber), fortel Stanislav og viser fram ein video på Facebook. Køane med folk som vil verve seg til forsvaret er så lange at folk blir avvist, seier han og viser fram eit anna bilde.

FØLGER MED: Stanislav følger med på mobilen heile tida, for å få med seg siste nytt frå Ukraina. Her viser han fram ein Facebook-video frå heimbyen Dnipro, der innbyggarane får instruksjonar i korleis dei lagar brannbomber dei kan forsvare byen med.

Tormod Ytrehus

Familien prøver å hjelpe heimlandet så godt dei kan frå Norge. Laurdag demonstrerte dei mot krigen saman med tusen andre på Torget i Trondheim. Saman med den ukrainske foreininga i byen har Stanislav og Olga organisert pakker med mat, kler og soveposar som søndag blir køyrd til flyktningane i Polen. Familien sender også litt pengar.

– Vi har ikkje så mykje til overs, men eg tenker at om alle hjelper litt, blir det mykje til saman, seier Olga.

Krig i Ukraina: Norske offiserer på Andøya jobber nå «alt hva remmer og tøy kan holde»

Solidariteten varmar

Stanislav og Olga er glad for at Norge bidrar med pengar til humanitær hjelp og at eit samla politisk Norge krev at Putin stoppar krigen. Ukrainarane kjenner også på solidariteten frå nordmenn flest.

– Naboar og kollegaer tenker på oss og spør korleis det går. Det varmar, seier Stanislav.

– Det er fint å sjå profilbilda på Facebook med ukrainske flagg. Støtta betyr mykje, seier Olga.

Stanislav viser fram ei norsk innsamling på Facebook, til flyktninghjelp, som han følger med på.

SAMLA FOLK: Braen (4) viser fram skiltet familien laga til demonstrasjonen i Trondheim laurdag. Krigen har samla det ukrainske folket og gjort at dei felles verdiane står sterkare enn aldri før, meiner mora Olga Klincheva.

Tormod Ytrehus

Håpar og trur på siger

Både Stanislav og Olga snakkar russisk, og Stanislav har russisk som morsmål. Dei har også familie og vennar frå Russland.

Det er ufatteleg trist at Putin går til krig på vegner av russarane som står ukrainarane så nær, meiner Stanislav og Olga. I Russland har fleire tusen demonstrert mot krigen og blitt arrestert av politiet.

Stanislav og Olga viser til at Ukraina har åtvara verdssamfunnet mot det som no skjer, etter at Putin invaderte og annekterte Krim i 2014.

– Vi har bedd om hjelp i mange år, men Nato og EU har brukt for lang tid, meiner Stanislav.

Han meiner det er veldig bra at Ukraina no får våpenhjelp frå vestlege land. Dei strenge sanksjonane mot Russland kan også hjelpe.

– Vi håpar og trur Ukraina kan vinne krigen og ta tilbake Luhansk, Donetsk og Krim. Alle hjelper oss no. Tida for å snakke er forbi.

Olga avsluttar:

– Krigen foreinar oss og gjer oss sterkare som nasjon. Vi blir sterkare for kvar dag, for kvar ukrainar som blir skoten på. Kva ville du følt om faren din, mora di eller barnet ditt vart skoten på? Livet i Ukraina blir nok aldri det same, men dei felles verdiane våre har berre blitt sterkare.