Praca w Norwegii: Płaca minimalna, układ zbiorowy, wynagrodzenie, organizacja związkowa
Norwegia nie ma jednej płacy minimalnej dla wszystkich pracowników. Tu to wyjaśniamy
W Norwegii płacę minimalną regulują układy zbiorowe. W dziewięciu branżach płaca minimalna zapewniona jest prawnie. Jest to szczególnie ważne dla pracowników zagranicznych.
Norwegia nie ma jednej płacy minimalnej dla wszystkich pracowników. Prawo zapewnia jednakowoż płacę minimalną w dziewięciu branżach. Jest to szczególnie ważne dla pracowników zagranicznych. Tu możesz przeczytać dlaczego.
Roy Solstad/Martin Slørdal/Håvard Sæbø
foreignworkers@lomedia.no
Większość państw członkowskich UE wprowadziła ustawową płacę minimalną dla wszystkich pracowników. W ten sposób ustalono granicę legalnej wypłaty niskich płac.
6 z 27 krajów UE posiada jednakowoż systemy, w których płaca minimalna jest ustalana w układach zbiorowych.
Tak jest również w Norwegii należącej do EOG. Ponadto, w praktyce, ustawowa płaca minimalna obowiązuje w dziewięciu branżach. Wynika to z faktu, że układy zbiorowe zostały w całości lub częściowo dostosowane do wszystkich osób zatrudnionych w tych branżach. Nazywa się to ogólnym zastosowaniem układów zbiorowych, a podstawę prawną stanowi tu Ustawa o ogólnym zastosowaniu układów zbiorowych.
Popatrz na to: Jak wygląda przeciętna pensja w Norwegii? Tak mówią statystyki
Te branże to:
• Branża budowlana
• Przemysł okrętowy i stoczniowy
• Rolnictwo i ogrodnictwo
• Branża sprzątająca
• Przemysł rybołówczy
• Branża elektryczna z wyjątkiem obiektów na morzu
• Transport drogowy towarów
• Kierowcy autobusów turystycznych
• Branża noclegowa, gastronomiczna i cateringowa
Aktualności: W Norwegii płace minimalne dotyczą dziewięciu branży
W Norwegii, z ogólnego zastosowania układów zbiorowych korzysta się wyłącznie w branżach, w których udokumentowano, że pracownicy zagraniczni otrzymują gorsze warunki płacy i pracy niż to, co jest przyjęte za normalne w branży.
Płaca minimalna nie jest taka sama dla wszystkich branż. W tych dziewięciu różnych branżach, wysokość płacy minimalnej jest, dla każdej z nich, ustalana drogą rokowań zbiorowych.
Po ogólnym zastosowaniu umów zbiorowych w Norwegii, spadła liczba osób nisko opłacanych, zarówno wśród pracujących imigrantów, jak i osób urodzonych w Norwegii – wykazuje nowe badanie przeprowadzone przez fundację badawczą Fafo.
W Norwegii panuje powszechna zgoda, że system ten powinien zostać utrzymany.
Pracownicy zagraniczni częściej ulegają wypadkom przy pracy. Poniższe rady mogą ci się przydać, gdyby przydarzył ci się wypadek przy pracy
Dlaczego?
Otwarty rynek pracy i usług w UE i EOG doprowadził w ciągu ostatnich 15 lat do historycznie największej fali imigracji do Norwegii. Jest on również przyczyną wzrostu przestępczości na rynku pracy oraz dumpingu socjalnego.
Według sekretarza Trude Tinnlund z Organizacji Krajowej (LO), największej organizacji robotniczej w kraju, stanowi to największe zagrożenie dla rzetelnego świata pracy i norweskiego państwa opiekuńczego.
– Jednym z najważniejszych środków przeciwdziałania temu było ogólne zastosowanie układów zbiorowych. Znaczy to, że strony uzgodniły ustawową płacę minimalną w najbardziej dotkniętych tym branżach – tłumaczy Tinnlund dla FriFagbevegelse.
Według Trude Tinnlund ogólne zastosowanie układów zbiorowych nastąpiło w odpowiedzi na rosnący i rażący wyzysk pracowników, zwłaszcza zagranicznych.
– Ponieważ płace zostały w tych branżach obniżone dla wszystkich, dotknęło to również norweskich pracowników. Zwłaszcza tych, których praca nie wymagała szczególnych kwalifikacji. Poza tym rywalizacja o te stanowiska znacznie się zaostrzyła ̶ wyjaśnia sekretarz LO.
Przeczytaj również: Nieuczciwi pracodawcy stosują takie metody w celu wykorzystywania zagranicznych pracowników w Norwegii
Ustawowa płaca minimalna jest konieczna tylko wtedy, gdy ruch związkowy jest słaby i nie jest w stanie zapewnić godnych warunków pracy. Widać to w krajach na południu i wschodzie Europy – mówi Trude Tinnlund.
W Norwegii około 70 procent pracowników objętych jest układami zbiorowymi.
– U nas ustawowa płaca minimalna nie tylko doprowadziłaby do niższych zarobków dla bardzo wielu pracowników, ale także podważyłaby zrzeszony świat pracy – wyjaśnia sekretarz LO.
Artykuł po angielsku: Norway does not have a common minimum wage for all workers. Here we explain why
Artykuł po litewski: Norvegijoje nėra vieningo minimalaus darbo užmokesčio visiems darbuotojams. Štai paaiškinimas
Śledź nas na Facebooku: FriFagbevegelse for foreign workers
Tłumaczenie: Halina Thee
Pracując w jednej z tych branż masz prawo na następujące:
1. Zakłady sprzątające
Minimum 196,04 koron na godzinę. Poniżej 18ego roku życia: 146,27 koron
Dodatek za pracę między godziną 21.00 a 06.00: 27 koron na godzinę.
2. Place budowy
Pracownicy wykwalifikowani: Minimum 220 koron na godzinę. Pracownicy niewykwalifikowani bez doświadczenia w branży: 198,30 koron.
Pracownicy niewykwalifikowani z przynajmniej jednym rokiem doświadczenia w branży: 206,50 koron. Poniżej 18ego roku życia: 132,90 koron.
3. Zawody elektryczne
Pracownicy wykwalifikowani wykonujący prace specjalistyczne: Minimum 225,15. Inni: 196,47 koron.
Dodatek za pracę dwuzmianową: 38,28 koron na godzinę. Trójzmianową: 61,47 koron.
4. Zakłady zajmujące się przemysłem rybnym
Pracownik wykwalifikowany: Minimum 205,55 koron na godzinę. Pracownik na produkcji: 193,55 koron.
Poniżej 18ego roku życia: Minimum 164,44 koron na godzinę. Ponad 17ty rok życia, pracujący 12 tygodni w zakładzie: to samo wynagrodzenie co osoby ponad 18ty rok życia.
Młodzież szkolna ma mieć podtrzymany staż płac z jednego roku na drugi. Wypracowany staż płatniczy dotyczy również po osiągnieciu wieku 18 lat.
Dodatek za pracę na dwie zmiany: Minimum 41,11 koron na godzinę. Praca na trzy zmiany: 51,39 koron.
Popatrz na to: Izaak, pracownik wynajęty, nie otrzymywał należnego mu wynagrodzenia. A w ten sposób dostał 14 koron więcej za godzinę
5. Transport towarowy na drodze
Minimum 185,50 koron na godzinę.
6. Gospodarka rolna i ogrodnictwo
Pomoc w zbiorach plonów i wakacyjna poniżej 18ego roku życia: Minimum 109,40 koron na godzinę. Ponad 18ty rok życia i zatrudniony do 12 tygodni: 129,40 koron. Ponad 18ty rok życia i zatrudniony między 12 a 24 tygodniem: 134,90 koron. Ponad 18ty rok życia i zatrudniony ponad 24 tygodnie: 149,30 koron.
Osoby zatrudnione na stałe bez kwalifikacji: Minimum 149,30 koron na godzinę. Poniżej 18 lat: 118,90 koron. Do stażu płac zalicza się praktyki lub wykształcenie związane z ogrodnictwem, sadami i rolnictwem lub to co ma znaczenie dla stanowiska.
Dodatek dla pracowników wykwalifikowanych: Minimum 13 koron na godzinę.
Dodatek dla hodowców zwierząt domowych i osoby na zastępstwie na stały turnus w soboty, niedziele, Boże Narodzenie i Noc Sylwestrową, ruchome dni świąteczne oraz 1ego i 17ego maja: 25 procent na godzinę.*
Osoby na praktyce: Mimimum 104,51 koron na godzinę.
Zwrot na przykład kosztów podróży, utrzymania i noclegu nie jest uznawany jako część wynagrodzenia.
7. Prace związane z noclegami, serwowaniem i gastronomią
16 lat: Minimum 114,08 koron na godzinę. 17 lat: 123,58 koron. 18 lat: 137,84 koron.
Płaca początkowa ponad 20ty rok życia lub po czterech miesiącach praktyki ponad 18ty rok życia: Minimum 175,47 koron na godzinę.
Odtrącenia w wynagrodzeniu z powodu zamieszkiwania przy zakładzie, za pojedynczy pokój: 582,16 koron miesięcznie. Podwójny pokój: 378,64 koron miesięcznie.
Przeczytaj również: Co to jest układ zbiorowy pracy?
8. Budowa statków i przemysł stoczniowy
Pracownicy wykwalifikowani: Minimum 189,39 koron na godzinę. Specjaliści: 180,87 koron. Pracownicy pomocniczy: 172,44 koron.
Dodatek dla pracowników wykwalifikowanych z noclegiem: Minimum 37,88 koron na godzinę. Specjaliści: 36,17 koron. Pracownicy pomocniczy: 34,39 koron.
Dodatek za drugą zmianę przy pracy dwuzmianowej (36,5 godzin tygodniowo): Minimum 20,10 koron na godzinę. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 42,96 koron. Od godziny 14.00 w wieczory Wigilijne, Sylwestrowe, Wielkanocne i Zielonych Swiątek: 61,58 koron. Po godzinie 24.00: 30,84 korony.
Dodatek za drugą zmianę przy pracy trójzmianowej (35,5 godzin tygodniowo): Minimum 20,72 korony na godzinę. Trzecia zmiana: 32,57 koron. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 44,20 koron. Od godziny 14.00 w wieczory Wigilijne, Sylwestrowe, Wielkanocne i Zielonych Swiątek: 63,32 korony
Dodatek za drugą zmianę w kontynuacyjnym systemie trójzmianowym (33,6 godzin tygodniowo): Minimum 21,96 koron na godzinę. Trzecia zmiana: 32,57 koron. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 46,67 koron. Od godziny 14.00 w wieczory Wigilijne, Sylwestrowe, Wielkanocne i Zielonych Swiątek: 66,91 korony
Dodatek za nadgodziny: Minimum 94,70 koron na godzinę. Nadgodziny między godziną 21.00 a godziną 06.00 w niedziele i dni świąteczne: 189,39 koron
9. Transport osobowy pojazdem wycieczkowym
Minimum 174,12 koron na godzinę.
Czas pracy
Oprócz tego, osoby pracujące przy budowach statków i przemyśle stoczniowym obowiązują osobne przepisy o czasie pracy. Nie powinno to być dłużej niż 37,5 godzin tygodniowo. Przy pracy na zmiany jest to: 36,5 godzin średnio tygodniowo w systemie dwuzmianowym, 35,5 godzin w systemie trójzmianowym i 33,6 godzin na zmianach kontynuacyjnych.
Podróż, wyżywienie i nocleg
Jeżeli zostałeś wysłany w delegację z pracy z noclegiem przy budowie statków i przemyśle stoczniowym, to pracodawca ma ponieść koszty podróży w Norwegii. Pracodawca ma zapewnić lub pokryć koszty wyżywienia i noclegu.
To samo dotyczy wszystkich podróży poza domem z noclegiem w dziale elektrycznym, na budowach i w zakładach sprzątających.
W transporcie osobowym pojazdem wycieczkowym pracodawca ma się postarać lub pokryć koszty wyżywienia i noclegu. W transporcie towarowym na drodze z noclegiem, pracodawca ma zapłacić dietę odpowiadającą temu co jest bez podatku. Należna jest jedna trzecia stawki diety za każde rozpoczęte osiem godzin.
Odzież i obuwie
Osoby pracujące w przemyśle budowy statków i stoczniowym, w zakładach sprzątających i na placach budowy mają również prawo na ubranie robocze i obuwie dopasowane do pracy, miejsca pracy i pory roku.
Źródło: Nowe przepisy o częściowym ogólnym dostępie w dziewięciu branżach
To jest artykuł z Frifagbevegelse, norweskiego portalu informacyjnego o życiu zawodowym i ruchu związkowym.
Na naszej stronie internetowej znajdziesz więcej artykułów, które są istotne dla Polaków pracujących w Norwegii. Piszemy o prawach, ustawach i przepisach dotyczących zagranicznych pracowników w Norwegii.
More articles
Tu robotnicy ryzykują życie.
Arbeidstilsynet
Przerażające zdjęcia z norweskich placów budowy: Tu pracownicy ryzykują życie
Nagle nie otrzymujesz wynagrodzenia należnego zgodnie z umową. W takim przypadku dobrze wiedzieć, jak postępować.
Colourbox.com
Nie otrzymujesz należnego ci wynagrodzenia? Oto sześć rad
Oto norweskie przepisy dotyczące pracy w godzinach nadliczbowych.
Tormod Ytrehus
W jakich przypadkach należy się zapłata za godziny nadliczbowe?
Płac minimalna uległa podwyższeniu. Sprawdź nowe stawki.
Brian Cliff Olguin
W dziewięciu branżach płace minimalne poszły w górę
Tutaj możesz przeczytać o ile w tym roku wzrosną płace w Norwegii.
Brian Cliff Olguin
Tak wzrosną w tym roku płace w Norwegii
Oto, obecnie obowiązujące przepisy dotyczące zwolnień czasowych.
Colourbox
Do tego jesteś uprawniony w przypadku zwolnienia czasowego (permittering)
Pracując w jednej z tych branż masz prawo na następujące:
1. Zakłady sprzątające
Minimum 196,04 koron na godzinę. Poniżej 18ego roku życia: 146,27 koron
Dodatek za pracę między godziną 21.00 a 06.00: 27 koron na godzinę.
2. Place budowy
Pracownicy wykwalifikowani: Minimum 220 koron na godzinę. Pracownicy niewykwalifikowani bez doświadczenia w branży: 198,30 koron.
Pracownicy niewykwalifikowani z przynajmniej jednym rokiem doświadczenia w branży: 206,50 koron. Poniżej 18ego roku życia: 132,90 koron.
3. Zawody elektryczne
Pracownicy wykwalifikowani wykonujący prace specjalistyczne: Minimum 225,15. Inni: 196,47 koron.
Dodatek za pracę dwuzmianową: 38,28 koron na godzinę. Trójzmianową: 61,47 koron.
4. Zakłady zajmujące się przemysłem rybnym
Pracownik wykwalifikowany: Minimum 205,55 koron na godzinę. Pracownik na produkcji: 193,55 koron.
Poniżej 18ego roku życia: Minimum 164,44 koron na godzinę. Ponad 17ty rok życia, pracujący 12 tygodni w zakładzie: to samo wynagrodzenie co osoby ponad 18ty rok życia.
Młodzież szkolna ma mieć podtrzymany staż płac z jednego roku na drugi. Wypracowany staż płatniczy dotyczy również po osiągnieciu wieku 18 lat.
Dodatek za pracę na dwie zmiany: Minimum 41,11 koron na godzinę. Praca na trzy zmiany: 51,39 koron.
Popatrz na to: Izaak, pracownik wynajęty, nie otrzymywał należnego mu wynagrodzenia. A w ten sposób dostał 14 koron więcej za godzinę
5. Transport towarowy na drodze
Minimum 185,50 koron na godzinę.
6. Gospodarka rolna i ogrodnictwo
Pomoc w zbiorach plonów i wakacyjna poniżej 18ego roku życia: Minimum 109,40 koron na godzinę. Ponad 18ty rok życia i zatrudniony do 12 tygodni: 129,40 koron. Ponad 18ty rok życia i zatrudniony między 12 a 24 tygodniem: 134,90 koron. Ponad 18ty rok życia i zatrudniony ponad 24 tygodnie: 149,30 koron.
Osoby zatrudnione na stałe bez kwalifikacji: Minimum 149,30 koron na godzinę. Poniżej 18 lat: 118,90 koron. Do stażu płac zalicza się praktyki lub wykształcenie związane z ogrodnictwem, sadami i rolnictwem lub to co ma znaczenie dla stanowiska.
Dodatek dla pracowników wykwalifikowanych: Minimum 13 koron na godzinę.
Dodatek dla hodowców zwierząt domowych i osoby na zastępstwie na stały turnus w soboty, niedziele, Boże Narodzenie i Noc Sylwestrową, ruchome dni świąteczne oraz 1ego i 17ego maja: 25 procent na godzinę.*
Osoby na praktyce: Mimimum 104,51 koron na godzinę.
Zwrot na przykład kosztów podróży, utrzymania i noclegu nie jest uznawany jako część wynagrodzenia.
7. Prace związane z noclegami, serwowaniem i gastronomią
16 lat: Minimum 114,08 koron na godzinę. 17 lat: 123,58 koron. 18 lat: 137,84 koron.
Płaca początkowa ponad 20ty rok życia lub po czterech miesiącach praktyki ponad 18ty rok życia: Minimum 175,47 koron na godzinę.
Odtrącenia w wynagrodzeniu z powodu zamieszkiwania przy zakładzie, za pojedynczy pokój: 582,16 koron miesięcznie. Podwójny pokój: 378,64 koron miesięcznie.
Przeczytaj również: Co to jest układ zbiorowy pracy?
8. Budowa statków i przemysł stoczniowy
Pracownicy wykwalifikowani: Minimum 189,39 koron na godzinę. Specjaliści: 180,87 koron. Pracownicy pomocniczy: 172,44 koron.
Dodatek dla pracowników wykwalifikowanych z noclegiem: Minimum 37,88 koron na godzinę. Specjaliści: 36,17 koron. Pracownicy pomocniczy: 34,39 koron.
Dodatek za drugą zmianę przy pracy dwuzmianowej (36,5 godzin tygodniowo): Minimum 20,10 koron na godzinę. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 42,96 koron. Od godziny 14.00 w wieczory Wigilijne, Sylwestrowe, Wielkanocne i Zielonych Swiątek: 61,58 koron. Po godzinie 24.00: 30,84 korony.
Dodatek za drugą zmianę przy pracy trójzmianowej (35,5 godzin tygodniowo): Minimum 20,72 korony na godzinę. Trzecia zmiana: 32,57 koron. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 44,20 koron. Od godziny 14.00 w wieczory Wigilijne, Sylwestrowe, Wielkanocne i Zielonych Swiątek: 63,32 korony
Dodatek za drugą zmianę w kontynuacyjnym systemie trójzmianowym (33,6 godzin tygodniowo): Minimum 21,96 koron na godzinę. Trzecia zmiana: 32,57 koron. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 46,67 koron. Od godziny 14.00 w wieczory Wigilijne, Sylwestrowe, Wielkanocne i Zielonych Swiątek: 66,91 korony
Dodatek za nadgodziny: Minimum 94,70 koron na godzinę. Nadgodziny między godziną 21.00 a godziną 06.00 w niedziele i dni świąteczne: 189,39 koron
9. Transport osobowy pojazdem wycieczkowym
Minimum 174,12 koron na godzinę.
Czas pracy
Oprócz tego, osoby pracujące przy budowach statków i przemyśle stoczniowym obowiązują osobne przepisy o czasie pracy. Nie powinno to być dłużej niż 37,5 godzin tygodniowo. Przy pracy na zmiany jest to: 36,5 godzin średnio tygodniowo w systemie dwuzmianowym, 35,5 godzin w systemie trójzmianowym i 33,6 godzin na zmianach kontynuacyjnych.
Podróż, wyżywienie i nocleg
Jeżeli zostałeś wysłany w delegację z pracy z noclegiem przy budowie statków i przemyśle stoczniowym, to pracodawca ma ponieść koszty podróży w Norwegii. Pracodawca ma zapewnić lub pokryć koszty wyżywienia i noclegu.
To samo dotyczy wszystkich podróży poza domem z noclegiem w dziale elektrycznym, na budowach i w zakładach sprzątających.
W transporcie osobowym pojazdem wycieczkowym pracodawca ma się postarać lub pokryć koszty wyżywienia i noclegu. W transporcie towarowym na drodze z noclegiem, pracodawca ma zapłacić dietę odpowiadającą temu co jest bez podatku. Należna jest jedna trzecia stawki diety za każde rozpoczęte osiem godzin.
Odzież i obuwie
Osoby pracujące w przemyśle budowy statków i stoczniowym, w zakładach sprzątających i na placach budowy mają również prawo na ubranie robocze i obuwie dopasowane do pracy, miejsca pracy i pory roku.
Źródło: Nowe przepisy o częściowym ogólnym dostępie w dziewięciu branżach
